Bài viết này được gợi cảm hứng từ bài giảng của Thầy Phạm Duy Nghĩa - FETP
LỰA
CHỌN CHỦ ĐỀ TRONG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Khi các bạn bước vào địa hạt của
nghiên cứu khoa học tức là bạn đang đi vào một miền mới lạ, vào địa hạt này
chưa ai dám nói mình hiểu được hết. Trong địa hạt này đầy những khó khăn nhưng
thành quả mang lại cũng rất ngọt ngào. Các bạn có rất nhiều thứ phải thực hiện
và bước đầu tiên phải làm trong nghiên cứu khoa học là tìm được chủ đề để thực
hiện. Bài viết nhỏ này hi vọng giúp các bạn dễ dàng hơn trong những bước đầu
tiên vào địa hạt hấp dẫn này.
Cũng như bầu trời có hàng vạn ngôi
sao, các bạn trẻ thường chọn cho mình một vì sao để hướng đến. Trong khoa học
cũng vậy, sự vô tận và mới lạ của nó cũng đồng nghĩa có nghìn vạn cách thức mà
mỗi người có thể chọn riêng để hướng đến. Trong bài viết này, tôi xin chia sẻ một
con đường nhỏ trong nghìn vạn con đường ấy, tên là :FINER
F:
Feasible. Có thể thực hiện được.
Các bạn hãy chọn những chủ đề nào
có thể thực hiện được, biết rằng với tuổi trẻ luôn đi kèm với những ý tưởng rất
mới, rất hay và đôi khi cũng rất “dị”. Nhưng trong những bước đầu tiên này, hãy
chọn cho mình hay nhóm mình những chủ đề có thể thực hiện được. Một chủ đề có
thể thực hiện được xét ở các khía cạnh : Thời gian, Không gian và Năng lực.
Các bạn chỉ có một khoảng thời
gian đôi ba tháng để chọn đề tài và cũng chỉ có một khoảng thời gian tương
đương như vậy để hoàn thành bài viết. Giống như việc hẹn hò cùng một cô nàng đỏng
đảnh, các bạn phải dành cho cô ấy những khoảng thời gian cố định để quan tâm, để
tìm hiểu và để có một kết quả khả quan. Điều đó có nghĩa là các bạn nên chọn những
chủ đề có thể hoàn thành trong những khoảng thời gian hạn hẹp bên cạnh việc học
tập, làm việc, đi chơi cùng bạn bè…Bên cạnh đó, điều này cũng muốn nhắc các bạn
việc lên lịch cho việc nghiên cứu là quan trọng, khi các bạn quyết định làm
nghiên cứu khoa học hãy nên xếp lịch làm việc hợp lý đừng nên dồn vào những thời
điểm cuối cùng rất dễ tạo ra những hiệu ứng hoảng loạn, hỗn loạn và cuồng loạn.
Vấn đề tiếp theo cần quan tâm của
các bạn là khả năng tiếp cận nghiên cứu. Điều này hàm ý rằng các bạn phải chú ý
năng lực của cá nhân và nhóm có thể thực hiện những chủ đề gì, đừng vì khát
khao làm ra những thứ to lớn như: con đường đi đến thịnh vượng của dân tộc hay
chủ nghĩa quốc tế trong thời đại hiện nay,….hãy đi vào những lĩnh vực nhỏ thôi
nhưng gần gũi với các bạn, với năng lực của các bạn có thể thực hiện được. Điều
này còn gợi ý rằng, khi các bạn chọn phương pháp phân tích đừng nên đi vào những
phương pháp quá phức tạp dễ dẫn đến sai lầm, mơ hồ trong phân tích. Với những
bước đầu tiên, đi chậm sẽ giúp ta có những bước đi vững chắc và bài viết rõ
ràng trong phân tích.
Ngoài ra, các vấn đề khác các bạn
cần phải quan tâm như chi phí, sự phối hợp nhóm,…để dự kiến các khả năng có thể
ảnh hưởng đến quá trình thực hiện đề tài.
I:
Interesting. Tính hấp dẫn.
Nghiên cứu khoa học thường được dẫn
dắt với một lĩnh vực khô khan, không thú vị như bạn xem một bộ phim bom tấn
đang chiếu rạp. Điều đó đúng nhưng chưa đủ, khi các bạn quan tâm đến một vấn đề
các bạn sẽ cảm nhận được sự thú vị khi càng tìm hiểu sâu về nó. Muốn vậy, các bạn
hãy quan tâm đến những chủ đề gắn trực tiếp đến cuộc sống của mình, những sở
thích của mình và chỉ như vậy các bạn mới tìm được niềm hứng khởi trong nghiên
cứu khoa học.
Một chủ đề mang tính hấp dẫn là
chủ đề mà các bạn hứng thú và quan tâm. Vì nghiên cứu khoa học không chỉ là việc
làm đơn độc của cá nhân do đó tính hấp dẫn còn đồng nghĩa là chủ đề mà tất cả
các thành viên trong nhóm cùng mong muốn thực hiện đề tài với sự hứng khởi.
Bên cạnh đó, tính hấp dẫn còn thể
hiện trong các vấn đề được người nghe, xã hội quan tâm. Các bạn thực hiện
nghiên cứu không chỉ cho mình mà còn đưa kết quả đến người đọc, do đó hãy quan
tâm đến các chủ đề mà xã hội đang quan tâm, những chủ đề nóng sẽ dễ dàng thu
hút cũng như tạo nên sự hấp dẫn đối với cả người làm phân tích và người nghe.
Vậy làm thế nào để biết mọi người
đang quan tâm điều gì ? Mỗi sáng hãy mua một tờ Tuổi Trẻ hoặc Thanh Niên, chỉ
3000 đồng/tờ, các bạn sẽ biết mọi người đang quan tâm đến điều gì. Các bạn cũng
có thể truy cập trên báo điện tử nhưng có sự khác biệt nhỏ giữa việc xem báo giấy
và báo điện tử. Ngoài ra, Facebook hiện đang là một trong những kênh thông tin
quan trọng để các bạn tiếp cận các vấn đề nóng của xã hội.
N:
New. Tính mới
Như đã nhắc đến ở trên, một chủ đề
nên chọn là một chủ đề có thể hấp dẫn chính nhóm thực hiện đề tài, hấp dẫn người
nghe, người đọc. Điều này đưa ra một hệ quả là cần chọn những khía cạnh mới mẻ
để làm, một khi các nghiên cứu đã phân tích trước đó cùng chủ đề thì việc chúng
ta tiếp tục thực hiện lặp lại như họ là điều không có ý nghĩa và cũng không thu
hút được người khác chú tâm vào chủ đề của mình.
Tính mới của một đề tài cũng là
khó khăn thường hay gặp phải của bản thân người viết bài này, một chủ đề để có
thể coi là mới có thể xét trên các khía cạnh: đối tượng nghiên cứu mới, phương
pháp phân tích (mô hình, cách tiếp cận) mới hay là không gian – thời gian
nghiên cứu mới.
Đối tượng nghiên cứu mới hàm ý rằng
chúng ta tập trung vào các đối tượng mà các bài nghiên cứu khác chưa tập trung
vào phân tích, đối với các bạn sinh viên, hãy tập trung vào các đối tượng liên
quan đến sinh viên, cuộc sống sinh viên. Nó giúp các bạn dễ dàng tiếp cận các vấn
đề mới cũng như có tính khả thi hơn so với việc đi vào các chủ đề truyền thống
hàn lâm.
Phương pháp phân tích (mô hình,
cách tiếp cận) mới hàm ý rằng các bạn có thể áp dụng một hướng tiếp cận mới đối
với cùng chủ đề phân tích. Ví như một chủ đề về sự hài lòng trong đời sống tinh
thần của sinh viên có thể có tiếp cận từ phân tích định tính, phân tích định lượng;
từ mô hình khảo sát sinh viên đến việc khảo sát các cơ quan – đơn vị tổ chức
nâng cao đời sống tinh thần của sinh viên,….Mỗi một cách tiếp cận đều có một ý
nghĩa riêng và đều có những kết quả mang lại giúp người đọc biết được nhiều
khía cạnh khác nhau trong cùng một vấn đề.
Với cùng một chủ đề đã được phân
tích nhưng nếu các bạn đưa ra được một bối cảnh mới với những biến động khác
nhau cần phân tích thêm vì có thể đưa ra được những kết quả mới hay nhấn mạnh
vào sự đúng đắn của một kết quả cũ thì đây cũng là một chủ đề khả thi để phân
tích.
Nói tính mới là khó khăn vì các bạn
sẽ phải đọc các nghiên cứu đi trước, phải tìm các phương pháp phân tích phù hợp
và thảo luận với các giảng viên hướng dẫn những phương pháp tiếp cận phù hợp
cho đề tài của mình. Vì vậy, đây là vấn đề làm đau đầu không chỉ của các bạn mà
còn là của những nhà nghiên cứu khác.
E:
Ethical. Đạo đức nghiên cứu
Đối với các bạn, những người đang
chập chững những bước đầu tiên vào vùng trời của nghiên cứu khoa học, mọi người
sẽ không đặt ra các tiêu chuẩn cao trong các vấn đề chọn chủ đề nghiên cứu vì
đơn giản các bạn là người mới.
Tuy vậy, một tiêu chuẩn không bao
giờ được hạ thấp cho dù là người mới hay là một chuyên gia là tiêu chuẩn về đạo
đức nghiên cứu. Đạo đức trong nghiên cứu là thánh kinh duy nhất khi bạn vi phạm
bạn sẽ không thể tiếp tục tồn tại trong vùng trời này.
Để không vi phạm thì cốt yếu nhất
vẫn là chỉ nhận những gì mà mình tự làm ra, tôn trọng kết quả và công sức của
những người khác. Điều cấm kỵ việc sử dụng bài nghiên cứu của người khác (đạo
văn) hay điều chỉnh dữ liệu trong nghiên cứu. Để tránh điều này, các bạn hãy để
dữ liệu tự nói ra vấn đề của nó, hãy để sự thật nói lên đừng ép những con số
nói lên những điều các bạn đang mong muốn. Ngoài ra, việc đọc các hướng dẫn về
trích dẫn, cách lược khảo nghiên cứu đi trước sẽ giúp các bạn tránh các sự cố
đáng tiếc khi vô tình vi phạm (chết vì thiếu hiểu biết là đây).
R:
Relevant. Tính liên quan
Cuối cùng, vấn đề các bạn cần
quan tâm trong việc lựa chọn và thực hiện một chủ đề nghiên cứu là tính liên
quan của đề tài. Điều này hàm nghĩa rằng các bạn nên chọn một chủ đề mà các bạn
đã có một nền tảng cơ bản cho phân tích, đừng nhảy xuống biển khi bạn chưa được
trang bị áo phao hay được tập bơi trước.
Ngoài ra, vì các bạn thực hiện
nghiên cứu cho Trường, đừng chọn những lĩnh vực nghiên cứu không liên quan đến
các lĩnh vực nghiên cứu của Trường. Bạn có thể nghiên cứu bất kỳ điều gì bạn
thích nhưng để thực hiện dưới sự tài trợ và theo chương trình ở Trường các bạn
phải đáp ứng tiêu chí phù hợp với các lĩnh vực mà Trường đang hoạt động hay
quan tâm.
Đây là những chia sẻ nhỏ nhắn của
một cậu bé đang bước những bước đầu trong nghiên cứu khoa học muốn gởi đến các
bạn – những người đang bắt đầu mở cánh cửa đầu tiên bước vào thế giới của khoa
học. Hãy bước vào vùng trời này, hãy lựa chọn một con đường phù hợp để bước đi và
bắt đầu hành trình khám phá vùng đất khoa học.
0 comments:
Post a Comment