Đây là chuỗi bài viết ngắn về dự báo kinh tế bao gồm các nội dung, công cụ và tiếp cận các mô hình dự báo đơn giản. Các nội dung này được tập hợp từ nhiều nguồn khác nhau được trình bày theo dạng bài viết ngắn cho đối tượng là sinh viên.
Các nguyên tắc của dự báo.
Thường khi tiếp cận dự báo, thầy và trò thường đua nhau vào cuộc đua của các công cụ, phần mềm phân tích, kỹ thuật định lượng trong dự báo mà quên đi các nội dung nguyên lý của dự báo. Những nguyên lý mang tinh thần của các phân tích, dự báo một vấn đề.
1- Dự báo luôn có sai số. Dù nhỏ hay lớn, dù kỹ thuật dự báo đơn giản hay phức tạp, luôn có sai số.
2- Bất cứ kết quả dự báo nào cũng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau, Điều này hãy xem nó là yếu tố bình thường như cuộc sống luôn có các biến động không ngờ ập đến. Ví dụ, chẳng ai tưởng tượng được đại dịch covid 2019-2020 đã ảnh hưởng lớn đến như vậy và nó sẽ tiếp tục là bóng ma ám ảnh kinh tế cả Việt Nam và thế giới trong 1 -> 1.5 năm nữa (Đây lại là một dự báo).
3- Ba điều cần lưu ý khi dự báo:
(i) Chúng ta hiểu gì về các nhân tố liên quan đến vấn đề cần dự báo. Ví dụ: tăng trưởng kinh tế, cần hiểu rõ các yếu tố tác động đến tăng trưởng kinh tế nói chung. Và điều này hàm ý đến việc hiểu các lý thuyết và nghiên cứu về tăng trưởng kinh tế.
(ii) Dữ liệu có sẵn. Kết quả dự báo phụ thuộc rất lớn vào các dữ liệu/ thông tin sẵn có, đặc biệt đối với các kỹ thuật định lượng, dữ liệu sạch và tốt là đầu vào của các kỹ thuật dự báo định lượng khác nhau. Đối với dự báo định tính, các nguồn thông tin và kiểm chứng trở nên cực kỳ quan trọng trong việc định hình các kịch bản dự báo khác nhau.
(iii) Hãy lưu tâm đến việc kết quả dự báo của ta có ảnh hưởng đến chính kết quả cái mà ta đang cố gắng dự báo. Điều này gắn liền với các vấn đề dự báo mà các kết quả của ta có thể dùng làm tư liệu cho hoạt động, nói một cách khác, vì khi chúng ta dự báo, các kết quả sẽ đưa đến cho những người ra quyết định, và do đó, rất có thể các kết quả dự báo sẽ tạo ra các ảnh hưởng đến hành vi (thường là hành vi, thái độ và ứng xử) đối với vấn đề dự báo.
Ví dụ: bạn dự báo và nói dự báo với 1 phụ huynh rằng con ông ta sẽ rớt đại học dù rằng con ông ta học khá vì các lý do sau đây:...bla bla... Ông bố về nói với cả nhà về thông tin này, đứa trẻ nghe được mất tự tin ở bản thân và không thể ôn thi và rớt đại học thật.
Trong đời sống có rất nhiều kiểu dự báo như vậy, những điều này gắn liền kết quả dự báo của bạn ảnh hưởng đến vấn đề cần dự báo. Đôi khi người dự báo tạo ra các kết quả để tác động trực tiếp đến vấn đề cần dự báo, điều này phụ thuộc vào mục tiêu của người dự báo.
4 -Điều gì có thể dự báo được:
Trên tiếp cận định tính, gần như mọi thứ đều có thể dự báo với các kịch bản khác nhau, độ chính xác phụ thuộc vào các thông tin có được.
Trên tiếp cận định lượng, để dự báo được cần phải có dữ liệu quá khứ đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, kỹ thuật dự báo.
Vậy nên, khi hỏi điều gì có thể dự báo được, hãy xem xét thông tin và dữ liệu của vấn đề có đủ tin cậy để áp dụng các kỹ thuật khác nhau trong dự báo hay không.
5- Hãy nhớ rằng, dự báo chỉ mãi là dự báo, luôn có những sai số, luôn có những điều nằm ngoài khả năng kiểm soát của chúng ta tác động đến vấn đề chúng ta đang dự báo. Đừng đòi hỏi một dự báo chính xác 100%.
0 comments:
Post a Comment